Apenrots

Bracht jij je jeugd ook door op een keiharde apenrots? Mijn Vlaardingse kinderwereld was een verraderlijk landschap met veilige straten, een schoolplein, stukjes niemandsland, maar ook enkele no go area’s. Zo waagde ik mij - als motorisch gestoorde stripboekenwurm - voor geen goud in de Stationsstraat, want daar woonde Jaro, een minderjarige neanderthaler die alle buurtkinderen terroriseerde. Omdat Jaro tegenwoordig ongetwijfeld Telegram of X onveilig maakt, durf ik dat hier nu wel te schrijven.
Onze zorgeloze jeugd is natuurlijk een romantisch verzinsel van het selectieve geheugen. Dat ik als proto-nerd slechts sporadisch gepest werd, dankte ik aan mijn gevoel voor humor, zelfspot, en het feit dat ik leuke stripjes tekende. Een sukkelige jeugd lang waren dat mijn vrijbrieven. Maar ook ik maakte vuile handen. Ooit heb ik, aangemoedigd door een roedel klasgenootjes, een onnozelaar die zich nog lager op de apenrots bevond dan ik, een zinloos knietje gegeven. Ik zie hem nog huilend wegrennen, achtervolgd door het hoongelach van de andere kinderen. Waarom deed ik dat in godsnaam? Voor de vluchtige bewondering van mijn klasgenootjes? Om erbij te horen? Om zelf niet gepest te worden? In ieder geval schaam ik mij er nog steeds voor.
Jaren later als meester van een groep 8 verbaasde ik mij over het veelkoppige monster dat een schoolklas kan zijn. Wel krokodillentranen huilen bij sociale vaardigheidslessen of tijdens het voorlezen van ‘Spijt!’ van Carry Slee, maar vervolgens in de pauze het pispaaltje van de klas voor de zoveelste keer kleineren. Het zegt iets over mijn beperkte talenten als meester, maar vooral ook over de keiharde kinderwereld.
Waarom deze ontboezeming?
Tijdens de Open Monumenten Klassendag in Brielle leerden we 150 basisschoolleerlingen wat het woord monument betekent. Dat het een waardevol historisch gebouw kan zijn, maar ook een gedenkteken, vaak op een historische plek. Na een bezoek aan vier monumenten vroegen we de kinderen om zelf een monument uit de tweede categorie te ontwerpen. Alle Oekraïense monumenten zag ik natuurlijk wel aankomen, maar tot mijn verbazing ontwierpen meerdere kinderen een monument tegen pesten. Dat verraste me, raakte me zelfs.
De boze kinderwereld bestaat dus nog steeds en vernieuwt zich voortdurend. Zo’n monument tegen pesten is helemaal geen slecht idee.

Open Monumenten Klassendag is de jaarlijkse prelude op Open Monumentendag in Brielle. Beide dagen heb ik dit jaar samen met Nathalie Lemmen op poten gezet. Een mooie opdracht van Stichting Kunst en Cultuur Brielle. Zowel Nathalie als ik zijn educatieve allesvreters. Ik met een passie voor erfgoed, Nathalie met een grote liefde voor cultuur.